Lo ngại trước sự việc đổi khác dạng giữa văn hóa truyền thống và tiến bộ
Cùng với véc tơ vận tốc tức thời thị trấn hóa, điều kiện kinh tế tài chính-xã hội tthường đổi, ở nhiều nơi, vậtng bào dân tộc thiểu số với trào lưu “thoát ly” nhà ở văn hóa truyền thống lúcến nguy hại mai một người nhà dạng sắc ngày càng hiện hữu. Đây là nỗi lo ko chỉ của phần lớn cấp lãnh đạo địa phương nhưng mà cũng là nỗi trằn trọc của phần lớn nhà quy hoạch, người design (KTS) trong nhiều năm qua.
Các xã Y Tý, Trịnh Tường... của huyện Bát Xát sẽ là vấn đề tới lôi cuốn của du quan khách trong và ngoài nước lúc tới với Lào Cai. Đến đây, du quan khách được tò mò những nét hàng hiếm trong văn hóa truyền thống văn hóa truyền thống của đồ tiêu dùngng bào Hà Nhì, khác lạ là những ngôi nhà trình tường-phần đa bạn dạng sắc riêng của đồ tiêu dùngng bào nơi đây. Nhưng hiện nay, tại phần phần lớn đa bạn dạng của người Hà Nhì, ko khó để nhận thđó những ngôi nhà xây với gạch, ngói và xi măng đang dần tthường xuyên thế những ngôi nhà trình tường. Bởi làm một ngôi nhà trình tường mất tương đối nhiều thời kì, công sức của con người với kinh phí ko rẻ, từ 300 tới 400 triệu VNDồ tiêu dùngng. Vì vậy, chính quyền địa phương và phần đa ban, ngành vẫn gặp nhiều khó khăn trong công việc quản trị và vận hành, kim chỉ nan cho bà con giữ kiến trúc nhà văn hóa truyền thống.
 |
| Bản du ngoạn đàn Sà Rèn, thị xã Nghĩa Lộ (Yên Bái) vẫn giữ kiến trúc nhà văn hóa truyền thống của người Thái thu hút quan khách du ngoạn. Hình ảnh: PHƯƠNG LAN |
KTS Hoàng Thúc Hào, Phó chủ toạ Hội KTS Việt Nam nhìn nhận: Thực tế, một trong các mỗi điểm du ngoạn phổ trở nên tân tiến thành về chình họa quan thơ mộng và kiến trúc thích mắt ở Việt Nam đang trong tình trạng đổi thành uy lực. Đà Lạt (Lâm Đồng) thường Sa Pa (Lào Cai)... giờ đang bị bê tông hóa hơn 80%. Đó đó là sự việc phá hủy nhân danh trở nên tân tiến; là sự việc trở nên tân tiến chỉ nhìn vào lợi ích trước mắt nhưng bỏ qua lợi ích vĩnh cửu, lợi ích của toàn thể bè lũ. Sửa chữa phần đa sai trái này mất nhiều thời kì, sức lực lao động và thậm chí ko thể khôi phục những giá trị từng với.
“Nhìn lại sự trở nên tân tiến của kiến trúc hơn 20 năm qua, láng tru nhận thđó yếu tố phiên phiên bản sắc-vốn được tích lũy bao năm, từng mang vị trí và thành tựu nên để ý, chưa được phát huy trong xã hội tân tiến, thậm chí phát sinh đứt gãy, thay đổi dạng giữa văn hóa truyền thống và tân tiến”, KTS Hoàng Thúc Hào reviews.
Cần với loại nhìn thấu đáo, nhân văn
Ngày 7-2-2023, Thủ tướng Chính phủ phát hành Chỉ thị số 4/CT-TTg "Về việc kim chỉ nan cải nhữngh và phát triển quy hoạch kiến trúc nông thôn Việt Nam, tạo người trong mái ấm gia đình dạng sắc và giữ gìn kiến trúc văn hóa truyền thống" sẽ nêu: “Quá trình thành phố hóa với véc tơ vận tốc tức thời nkhô nóng hao, hình họa hưởng ko nhỏ tới hầu hết vùng ven đô, vùng nông thôn, dẫn tới sự tthường xuyên đổi về mặt xã hội, văn hóa truyền thống, lối sống với nông thôn nkhô nóng hao chóng tác động tới hầu hết vấn đề xây dựng. Nhiều khu cận hầu hết thành phố cải nhữngh và phát triển một hầu hếth tự phát. Khu vực nông thôn, kiến trúc ngày càng mất người trong mái ấm gia đình dạng sắc văn hóa truyền thống, pha tạp, ko mến thích hợp với chình họa quan tự nhiên, kết cấu làng, xã và yêu cầu phòng, chống thiên tai, hầu hết giá trị kiến trúc văn hóa truyền thống chưa được cảnh báo kế thừa và cải nhữngh và phát triển”. Bởi vậy, Chỉ thị số 4/CT-TTg sẽ đưa ra hầu hết nhiệm vụ để “xây dựng nền kiến trúc Việt Nam tân tiến, đượm đà người trong mái ấm gia đình dạng sắc văn hóa truyền thống dân tộc, kế thừa và phát huy giá trị di sản kiến trúc văn hóa truyền thống, mến thích hợp với điều kiện tự nhiên, điều kiện kinh tế tài chính-xã hội, yêu cầu quốc phòng, yên thân và hội nhập quốc tế”.
Trong phạm vi Festival KTS trẻ toàn quốc lần thứ IX năm 2023 trình làng tại Yên Bái vào buổi tối cuối tuần qua, Hội KTS Việt Nam đang tổ chức Hội thảo “Sáng tạo kiến trúc-lan tỏa và hội nhập” thu hút sự tham gia của khá đông nhà quy hoạch, KTS bàn về vấn đề giữ văn hóa truyền thống phiên phiên bản địa, phiên phiên bản sắc văn hóa truyền thống của đàn dân tộc thiểu số trong gần như công trình kiến trúc new, nhất là gần như công trình kiến trúc thu hút phượt.
Là một tỉnh vùng cao đang tăng mạnh cải tiến và phát triển phượt đàn, phượt văn hóa truyền thống hồ hết dân tộc, Yên Bái được biểu lộ là địa phương sẽ sớm quyên tâm vấn đề quy hoạch kiến trúc, trong đó lưu tâm bảo tồn những nét văn hóa truyền thống và kiến trúc đặc trưng của đồ vậtng bào hồ hết dân tộc của tỉnh. Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái Trần Huy Tuấn cho biết thêm, việc tạo dựng những nét riêng không liên quan gì đến nhau trong hồ hết đồ vật án quy hoạch, trong từng công trình kiến trúc mang người thân dạng sắc vùng, miền trong giai đoạn hiện nay là 1 trong mỗi việc làm quan trọng, thêm phần vừa bảo tồn hồ hết giá trị lịch sử dân tộc, văn hóa truyền thống, dân tộc vừa tạo ra hồ hết thành phầm quy hoạch, kiến trúc mang sức lan tỏa. Thời gian qua, công việc quản trị và vận hành kiến trúc, quy hoạch xây dựng, quy hoạch thành phố, quy hoạch khu tính năng sẽ được hồ hết cấp chính quyền địa phương, hồ hết sở, ban, ngành tỉnh Yên Bái quyên tâm sát sao; kiến trúc, quy hoạch ngày càng được nâng cừ khôi về quy mô, rất tốt, mang trọng tâm, mang chiều sâu, khác lạ là tại hồ hết địa phương trong tỉnh mang nhiều dân tộc sinh sống như: Thị xã Nghĩa Lộ, hồ hết huyện: Văn Chấn, Mù Cang Chquan ải, Trạm Tấu... Các quy hoạch, dự án khu phượt-nghỉ dưỡng sẽ mang những kim chỉ nan nhất định mang ý nghĩa chất đặc trưng về người thân dạng sắc, văn hóa truyền thống vùng, miền.
KTS Hoàng Thúc Hào cho rằng, kiến trúc ko chỉ đơn giản và giản dị là gạch, cát, đá, bê tông nhưng mà còn phcửa ải thể hiện tính nhân văn, sở hữu trách rưới nhiệm xã hội, là nghệ thuật xã hội rước lại hạnh phúc cho quả đât, quyên tâm tới lợi ích bè đảng, sở hữu tính lan tỏa ra bè đảng, tính thiết thực và vững chắc. Đặc biệt là ở rất nhiều vùng, miền sở hữu vậtng bào dân tộc thiểu số sinh sống với những nét văn hóa truyền thống phiên bạn dạng địa rực rỡ, đừng để vậtng bào “thoát ly” phiên bạn dạng sắc của dân tộc mình; động viên, cứu giúp họ sống, giữ giàng chính ngôi nhà văn hóa truyền thống của tôi.
Để giữ gìn và phát huy phiên bạn dạng sắc văn hóa truyền thống dân tộc trong kiến trúc Việt Nam rất cần sự quyên tâm vào cuộc của cả khối hệ thống chính trị từ Trung ương tới địa phương, đều nhà vận hành, đều KTS và những người thực hành xây dựng. Cần với mẫu nhìn thấu đáo, nhân văn để những công trình kiến trúc đó thực sự vì lũ đàn, hướng tới lũ đàn.
